sözcük Yazıları - Türkçe Sitesi
EtiketŞu anda sözcük konusu ile ilgili sayfalara bakmaktasınız.
Bu konuyla ilgili toplam 104 içerik bulunuyor.
10.sınıf Türk Edebiyatı 1.dönem 3.yazılı Soruları
2010-2011 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI ÇANDIR LİSESİ 10.SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI DERSİ 1.DÖNEM 3.YAZILI SORULARIDIR

1.Dânişmendnâme ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.(20p)

a. Metnin olay örgüsünü ve temasını yazınız..

b. Dânişmendnâme tipi hakkında bilgi vererek eserin anlatıcısını açıklayınız.



2.Deli Dumrul hikâyesi ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.(20p)

a. Hikâyenin olay örgüsünü yazınız.

b. Hikâyedeki destan unsurlarını bulunuz.

c. Deli Dumrul karakteri hakkında bilgi veriniz.

3.Battalnâme ile ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.(20p)

a. Hikâyedeki karakter ve tiplerin özelliklerini tanıtınız.

b. Hikâyedeki zaman ve mekanın anlatımı nasıldır?



4.Aşağıdaki boşlukları doldurunuz.(10p)

a. Nefis mertebelerini tamamlayıp kemale ulaşmış kişiye...................denir.

b. Hoca Dehhânî  ...............bir dil kullanmıştır.

c. Bektâş... (Devam)
DiÄŸer Konular 08 Nisan 2013 Yorum yok
Ahmet Hamdi Tanpınar
Öğretmenlik, öğretim üyeliği ve milletvekilliği gö­revlerinde bulunan Ahmet Hamdi Tanpınar; şiir, roman, öykü, de­neme, makale, edebiyat tarihi gibi alanlarda eserler vermiştir. Üzerinde Fransız sembolistlerinin yanında, Yahya Kemal Beyatlı ve Ahmet Haşim'in etkileri vardır. Bu etkilenmelere karşın kendine özgü bir şiir dünyası kurabilmiştir. Hece ölçüsüyle şiir yazmasına karşın "Memleket edebiyatı" hareketinden etkilenmemiştir. Ahmet Hamdi, kendine özgü sözcüklerle estetik yanı güçlü şiirler yazmış, şiirlerinde hayale ve müziğe önem vermiştir. Sonraki şiirlerinde insan, doğa, evren ilişkilerini bir düşünür kimliğiyle işlenmiş; zaman, sonsuzluk, aşk ve ölüm temafarını işlemiştir. Osmanlı tarihine geçmişine özlem; kültür ve uygarlık değerler; ca­mileri, çarşıları, sokakları ile İstanbul, şiirinin başlıca konularıdır.

öykü ve romalannda insanın dünyasını bilinç altını İşlemiş, rüy... (Devam)
DiÄŸer Konular 13 Haziran 2013 Yorum yok
Ahmet Muhip Dıranas
1908 ile 1980 yılları arasında yaşamıştır. Cumhuriyetten sonraki edebiyatımızda çok önemli bir yeri vardır. Bu döneme hem fikir hem de bir sanat adamı olarak damgasını vurmuş­tur. Az sayıda şiir yazmış olan Ahmet Muhip Dıranas, şiirde sese ve şekil mükemmelliğine önem vermiştir ve biçim kusursuzluğu ile dikkati çeker. Şiirlerinde Sembolizm akımının etkileri hissedilmektedir. Fransız sembolistlerinden etkilenmekle birlikte, bunu geleneksel biçimlerle kaynaştırdığından, ken­dine özgü bir şiir dünyası oluşturabilmiştir. Şiirlerinde zaman, kaçış duygusu, ölüm, yalnızlık hissi, tabiat, aşk, hüzün, vatan ve kahramanlık duygularını işlemiştir. Bütün şiirlerini tek bir kitapta toplayan şairin tiyatro eserleri de bulunmaktadır.

Şiirlerindeki sözcüklerin uyumu, müzikselliği ile şiirimize yeni bir ahenk getirmiştir. Hece veznini değişik biçimlerde kullanmıştır. İnsanın doğa karşısındaki duygularını iş... (Devam)
DiÄŸer Konular 14 Nisan 2013 Yorum yok
Ali Bey
Çeşitli devlet hizmetlerinde bulunmuş; kayma­kamlık, valilik yapmış; Tercüme Odası'nda yetiş­miştir. Son görevi Düyun-ı Umumiye Direkttörlüğü ol­duğundan, Direktör Ali Bey olarak anılan sanatçı, tiyatro ve mizah alanındaki çalışmalarıyla tanınır. "Diyojen" dergisine mizah yazıları yazmış, Moliere'den uyarlamalar yapmıştır,

Eserleri:

Lehçet'ül Hakayık ( sözcüklerin mizahı karşılık­larını veren sözlük ); Kokona Yatıyor ( komedi); Seyahat Jurnali ( günlük ); Ağyar Hamza ( Moliere'den uyarlama) (Devam)
Diğer Konular 03 Mayıs 2013 Yorum yok
Anlamca Çelişen Sözcükler
ANLAMCA ÇELİŞEN SÖZLER KULLANMA

Bir cümlede anlamları birbiriyle çelişen sözcük ya da sözcük gruplarının bir arada kullanılması anlatım bozukluğuna yol açar

- Mutlaka bu konuda soru çıkabilir.

- Aşağı yukarı tam iki yıl Önce tanıştık.

- Belki de ne dediğimi anlamamış olduğuna eminim.

- Bence arkadaşım kesinlikle gelebilir. (Devam)
Diğer Konular 23 Mayıs 2013 Yorum yok
Anlatım Bozuklukları
SÖZCÜK DÜZEYİNDE ANLATIM BOZUKLUKLARI

Anlatımın temel birimi cümledir. Düşündüklerimizi, duyduklarımızı, tasarladıklarımızı ya da yaşadıklarımızı karşımızdakilere tam olarak iletebilme, cümle kurabilme gücümüze bağlıdır. Doğrusu cümlelerimizin açık, duru, yalın dilin işleyiş kurallarına uygun ve dilbilgisi yönünden doğru olmasıyla ilgilidir. Cümlelerimiz bu niteliklerden yoksunsa, duru, yalın, açık değilse, iletmek istediklerimiz tam iletemeyiz. İster istemez karşımızdakiler, anlatmak istediklerimizi tam olarak anlayamazlar ya da eksik, yanlış anlarlar.

Cümle bir yargı birimi olduğuna göre, cümledeki her sözcüğün bu yargıyı oluşturmada bir işlevi olmalıdır. Böyle değilse aynı anlama gelen ya da aynı işlevi yerine getiren sözcükler birlikte kullanılmışsa, o cümle duru değildir. Duruluktan yoksun cümlelerle oluşturulan yazılar da uzatılmış, doldurulmuş yazılardır.

Yargıyı ya da düşün... (Devam)
DiÄŸer Konular 06 Haziran 2013 Yorum yok
Anlatım Nitelikleri
-ANLATIM NÄ°TELÄ°KLERÄ°-

AÇIKLIK:Bir anlatımdan herkes aynı anlamı çıkarabiliyorsa ve aynı anlamda kolayca birleşebiliyorsa o anlatım "açık"tır.Bir anlatımın ikili anlamlar iletmemesi ve kolayca anlaşılabilmesidir.

*ünlü sporcumuzun arka ayak adalelerinde ezilme saptandı.(sıfat yerinde kullanılmam)

*izinsiz inşaata girilmez.(zarf yerinde kullanılmıştır)

*ağzını sıkı tutmama ilişkimizin bozulmasına yaradı(neden oldu - yol açtı)

*yeni yürümeye başlayan çocuklar sık sık düşerler.

*bu romanında derece derece,şen ve akıllı bir genci anlatıyordu.(zarf yerinde kullanılmıştır)

*bu iş kesinlikle olacak galiba .(çelişen sözcük)

*heralde sınavı kazanırım zannediyorum.(" ")

*son sayıda yazdıklarımı okuduysanız konuştuklarımdan bunlar çıkmaz.(" ")

*aşağı yukarı tam bir yıl önce görmüştüm.

*bahçeye ektiğimiz fidanlar tutmadı.(diktiğimiz çizgi anlam inceliğine dikkat edilmiş)

*b... (Devam)
DiÄŸer Konular 09 Haziran 2013 Yorum yok
Aritmetik Ä°yi KuÅŸlar Pekiyi
ARÄ°TMETÄ°K Ä°YÄ° KUÅžLAR PEKÄ°YÄ°

KONUSU: Cemal Süreya'ya göre, çocuklara her şeyi anlata­bilirsiniz. Bu anlayışla, Çocukça Dergisi'nde, çocuklara yönelik, hemen her konuda yazılar kaleme almıştır. Kitap, bu yazılardan oluşmaktadır.

Lacivert Ä°pek Helikopter:

Pırasaya gözlük takın, aynı ona benzer. Yanlış anlamayın, çok sevimli ve çok bilgili bir adamdır. Yolda karşılaştık. Dergideki yazılarımı sordu. "Yeni başlayacağım, neler yazayım?" diye sordu­ğumda,

"Çocuklar her şeyi anlar, onlara enflasyondan bile söz edebilirsin. Savaşlardan söz et, her ay çıkan kitaplardan, şairler, ressamlar, uzay bilginleri, çevre kirlenmesi,.."

" Bilgi de vermekle birlikte, asıl amacın onlara okuma keyfini tat­tırmak olsun. Bilgiçlik taslayan şeyler yazma. Serüvenlerden, düşlerden söz et. Sözgelimi lacivert İpek helikopterler uçsun yazılarında.."

Böylece, ilk yazının konusu ve başlığı çıkmış oldu.

Altı Kitap:... (Devam)
DiÄŸer Konular 25 Mart 2013 1 yorum
Bağlaç
Eş görevli sözcükleri, söz öbeklerini ya da cümleleri birbirine bağlayan sözcüklere "BAĞLAÇ" denir.

Ancak                 Yalnız                  İle               Ama           Fakat

Lakin                  Ve                        Veya           De              Ki

Hâlbuki              Mademki              Yeter ki       İse             Çünkü

Nitekim              Bile                      Dahi            Ne.. ne      Hem.. hem

İster.. ister        Ya.. ya

DE: Eş görevli söz ve sözcük öbeklerini birbirine bağlar.

Not: Ayrı yazılan de daima bağlaçtır.

DE = DAHİ/BİLE = BAĞLAÇ

Toplantıya Ali de katıldı.

Ben de özledim ben de.

Not: Her zaman bu anlamlar saÄŸlanabilir. Kimi zaman ilave, ek, fazlalık anlamÄ... (Devam)
DiÄŸer Konular 03 Nisan 2013 Yorum yok
Bağlı Cümle
BAÄžLI CÃœMLE

En az iki cümlenin sıralanmasıyla oluşan ve aralarındaki anlam bağıntısı bağlaçlarla sağlanan cümlelere "bağlı cümle" denir.

- Çok konuştu: // ama onu ikna edemedi.

1 .cümle bağlaç 2. cümle

- Seninle gelirim; // fakat bir ÅŸartla.

â–¡ Bağlı cümleler de ortak öğeli olabilir.

- Bu durumdan kurtulmak için çareler arıyor, fakat bir türlü bulamıyordu. (Özne)

- Ne kendi geldi ne haberi. (Yüklem)

Aşağıdaki cümleleri inceleyerek, yüklemlerini ve eylem bildiren diğer sözcükleri gösterip yapılarına göre çeşidini belirtiniz.

- Her sabah Hisar Iskelesi'nden vapura binerdi. (Basit)

- Bursa'yı arkada bırakıp ovalara daldık. ( )

- Beni sevgiyle selâmladı, elimi sıktı, hatırımı sordu, ( )

- Mehmet Ali, bavullarını duvarın dibine koydu ve sonra dışarı çıktı. { )

- Yarın iÅŸin varsa, daha sonra görÃ... (Devam)
Diğer Konular 16 Mayıs 2013 Yorum yok
Basit Cümle
BASÄ°T CÃœMLE

Bir tek duyguyu, bir tek düşünceyi, bir tek isteği, olayı, yargıyı anlatan söz dizisine "basit cümle" denir.

Basit cümlelerde, yüklemin dışında hüküm veya oluş bildiren bir sözcük yoktur. Başka bir deyişle bir tek yüklem vardır.

- Yol kenarında güzel bir bahçe gördüm.

- Bugünlerde havalar çok ısındı. (Devam)
DiÄŸer Konular 28 Haziran 2013 Yorum yok
Basit Sözcükler
Basit Sözcükler:

Yapım eklerinden hiçbirini almamış olan, kök halindeki sözcük­lere (kelimelere) verilen addır. Bu tür sözcükler çekim eklerini alabilir. Basit sözcüklere örnekler:

yeni, öykü, hikaye, şairler, şiirler, tiyatro, biyografiler, sefiller, şinasi, falaka, hatıra, şarkı, gönül, evde, yarınlar.. (Devam)
Diğer Konular 11 Mayıs 2013 Yorum yok
Belirtili İsim Tamlaması
Tamlayan, tam­lananın kime, neye ait olduğunu belirtir.

Tamlayan "-(n) in" eki, tamlanan -(s) i (iyelik) ekini alır.

Ablamın giysileri.. (Kimin giysileri?)

Tamlayan Tamlanan

Kapının kilidi (Neyin kilidi?)

Belirtili ad tamlamalarında tamlayanla tamlanan yer değiştirebilir:

Kimse bilmiyordu yerini AyÅŸe'nin. (Tamlanan Tamlayan)

Baharı bir başkadır İzmir'in. (Tamlanan Tamlayan)

Tamlananı belgisiz zamir olan ad tamlama­larında tamlayan, "-den" ekiyle de yapılabilir:

Öğrencilerin biri öğrencilerden biri (Tamlayan Tamlanan)

Belirtili ad tamlamalarında öğeler arasına farklı sözcükler girebilir. Bu durum, tamlamanın türü­nü değiştirmez: Gözlüğümün kırılan camı (Tamlayan Sıfat Tamlanan)

Kapının bembeyaz gölgesi (pekiştirilmiş sıfat)

Belirtili ad tamlamalarında tamlayan ya da tam­lanan sayısı birden fazla olabilir:

Kalemin, defterin fiyatı (Tamlayan Tamlayan Tamlanan)

Annemin eteÄŸi, bluzu (Tamlaya... (Devam)
Diğer Konular 12 Mayıs 2013 Yorum yok
Betimleme (Tasvir Etme)
BETÄ°MLEME

Varlıkların duyu organlarıyla algılanabilecek şekilde tanıtılması için başvurulan anlatım yoludur. Genellikle olay yazılarında varlıklar, nitelikleriyle tanıtılırken kullanılır.

Betimlemede kişilerin duygu ve düşüncelerinin irdelenmesi, davranışlarının neden ve sonuçlarının incelenmesi de yer alabilir; buna çözümleme (tahlil) denir. Kısaca betimleme; kelimelerle resim yapmaktır.

UYARI: Betimleme paragraflarında genelde verilmek istenen mesaj bulunmaz; ancak mesaj taşıyan paragrafta ana düşünce sonuç bölümündedir.

Örnek:

Yeşil dağlar arasında Manisa, akşamları morararak susar; İnce rüzgârla dağılan ezan seslerinden sonra belde, derin bir sessizliğe dalar, karanlık basınca yamaçtaki evlerde cılız gaz lambalarının titrek ışıkları görülür.

Bu parçada, aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi kullanılmıştır? (1998 LGS)

A) Öyküleyici

B) Açıklamalı

C) Betimsel

D) KarÅŸ... (Devam)
Diğer Konular 27 Mayıs 2013 Yorum yok
Birleşik Sözcüklerin Yazımı
Öncelikli olarak Birleşik Sözcük nedir bunun üzerinde durmamız gerekmektedir. Zira bu sözcüklerin kuruluş mantığını anlamadan nasıl yazıldığını bilmemiz çok zor olacaktır.

İki ya da daha fazla sözcüğün, yeni anlamda bir sözcük oluşturması için birlikte kullanılmasına "birleşme" denir. Birleşme sırasında sözcüklerde anlam, tür ve ses değişiklikleri olabilir:

* Birleşme sırasında sözcüklerde ses aşınması ya da ses türemesi olabilir.

Pazar ' ertesi -> Pazartesi

Sütlü- aş -> sütlaç

His etmek -> hissetmek

Af olmak -> affolmak

* Birleşme, farklı türdeki sözcüklerin farklı biçim­lerde kullanılmasıyla oluşabilir:

Hanımeli (belirtisiz ad tamlaması biçimin­de)

Atatürk (eksiz iki ad)

Akciğer (sıfat tamlaması biçiminde)

Mirasyedi (bir isim, bir çekimli fiil)

Gökdelen (bir isim, bir fiilimsi)

Birkaç (iki sıfat)

Biçerdöver (iki çekimli fiil)

Çıtçıt (ikileme)... (Devam)
Diğer Konular 12 Mayıs 2013 Yorum yok
Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler
BÃœYÃœK HARFLERÄ°N KULLANILDIÄžI YERLER

a. Asıl olarak dilimizde, her cümle büyük harfle başlar. Cümle sonu işaretlerinden sonra (nokta, soru işareti, ünlem işareti) büyük harfle devam edilir;ancak bazı şiirlerde bu kurala uyulmayabilir.

- Niye canını sıkıyorsun? Ben senin başaracağına eminim.

b. Özel adların (isimlerin) her sözcüğü büyük harfle başlar:

- Mustafa Kemal Atatürk, Ali Bey, Türkiye Cumhuriyeti, Tekir, Vatan Caddesi, Marmara Denizi, Kızılay, Türk Dili Dergisi, Türkçe, Mars..

c. Mektuplarda ve resmi yazışmalarda hitap sözcükleri büyük harfle başlar:

- Sevgili KardeÅŸim,

d. Belirii bir günü bildiren tarihlerde ay ve gün adlan büyük harfle başlar.

- 17 Haziran Pazar günü

e. Yazı başlıklarını her sözcüğü büyük harfle başlar:

- Tiyatronun DeÄŸeri

- DoÄŸa ve insan (Devam)
DiÄŸer Konular 25 Mart 2013 Yorum yok
Büyük Ünlü Uyumu
Büyük Ünlü Uyumu: Türkçe sözcüklerde bulunan ünlü harflerin "kalınlık- incelik" uyumudur. Buna göre bir sözcüğün ünlüleri ya hep ince ünlü, ya da hep kalın ünlü olur.

- yo-ğurt (o-u kalın ünlüler) büyük ünlü uyumuna uyar.

- öğ-ren-ci (ö-e-i ince ünlüler) büyük ünlü uyumuna uyar.

- ki-tap (i- İnce, a- kalın) büyük ünlü uyumuna uymaz.

Büyük ünlü uyumu Türkçe'nin temel kuralıdır. Bu yüzden genellikle her Türkçe sözcükte bu kural bulunur. Türkçe sözcüklerin büyük ünlü uyumuna aykırılık göstermesini üç başlık altında toplayabiliriz:

a. Türkçe olmalarına rağmen zaman içinde değişen bazı sözcükler kurala uymaz:

- Anne (ana), kardeş (karındaş-kardaş)

- şişman (şişmen), hani (kanı), hangi (kangı), elma (alma)

b. Birden fazla sözcüğün birleşmesinden oluşmuş sözcükler (birleşik sözcükler) bu kurala uymayabilir:

* Yapabilmek, güneydoğu, uyurge... (Devam)
DiÄŸer Konular 24 Nisan 2013 Yorum yok
Çatı Uyuşmazlığı
ÇATI UYUŞMAZLIĞI

Cümlede kullanılan çatılar birbirine uyum sağlamak zorundadır ve sözcükler gereksiz çatı eki almamalıdır.

Ben estetikçinin doktorlarla çalışılmasını öneriyorum, (çalışmasını)

Ayrıntıları incelediğim zaman bazı aksaklıklar görülüyor. (İncelendiği) (Devam)
DiÄŸer Konular 21 Nisan 2013 Yorum yok
Çekim Eki Nedir
Sözcüklerde anlam değişikliği yapmayan, cümledeki görevlerine göre onları şekillendiren eklere çekim ekleri denir. Sözcüğe yapım eklerin­den sonra getirilir. Çekim ekleri iki ana grupta ele alınabilir:

1. İsim (Ad) Çekim Ekleri

2. Fiil (Eylem) Çekim Ekleri (Devam)
Diğer Konular 10 Mayıs 2013 Yorum yok
Çekimli Diller
Çekimli diller (Bükümlü dil de denilmektedir) : Bu yapıdaki dillerde, çekim esnasında ve yeni kelimeler yapılırken sözcük kökleri çoğunlukla değişir ve bambaşka biçime gelir. Ekler sözüğün önüne, ortasına ya da sonuna getirilebilir. Bazı dillerde de sözcük kökü ile yeni sözcük veya sözcük çekimi arasında her zaman açık bir bağ, ilgiyi gösteren bir belirti vardır. Sözcük kökündeki asli sesler yeni türetilen sözcükte hep aynı biçimde kalırlar. Hint-Avrupa dilleri ve Sami dilleri dilleri Çekimli diller kategorisinde ele alınırlar.

Diğer Yapı Bakımından Diller:

Tek Heceli Diller

Eklemeli Diller (Devam)
Diğer Konular 20 Mayıs 2013 Yorum yok
Toplam 6 sayfa, 1. sayfadasın: 1, 2, 3, 4, 5, 6, Sonraki
Popüler Sayfalar:
Son Ziyaretler:
CoÄŸrafya Sitesi Tarih Sitesi Matematik Sorusu