Öncelikli olarak Birleşik Sözcük nedir bunun üzerinde durmamız gerekmektedir. Zira bu sözcüklerin kuruluş mantığını anlamadan nasıl yazıldığını bilmemiz çok zor olacaktır.

İki ya da daha fazla sözcüğün, yeni anlamda bir sözcük oluşturması için birlikte kullanılmasına "birleşme" denir. Birleşme sırasında sözcüklerde anlam, tür ve ses değişiklikleri olabilir:

* Birleşme sırasında sözcüklerde ses aşınması ya da ses türemesi olabilir.

Pazar ' ertesi -> Pazartesi

Sütlü- aş -> sütlaç

His etmek -> hissetmek

Af olmak -> affolmak

* Birleşme, farklı türdeki sözcüklerin farklı biçim­lerde kullanılmasıyla oluşabilir:

Hanımeli (belirtisiz ad tamlaması biçimin­de)

Atatürk (eksiz iki ad)

Akciğer (sıfat tamlaması biçiminde)

Mirasyedi (bir isim, bir çekimli fiil)

Gökdelen (bir isim, bir fiilimsi)

Birkaç (iki sıfat)

Biçerdöver (iki çekimli fiil)

Çıtçıt (ikileme)

Bakakalmak (iki fiil)

* Birleşme sırasında sözcükler anlamlarını yiti­rebilir:

bal arısı (iki sözcük de anlamını taşıyor)

suböreği (birinci sözcük anlamını yitir­miş)

rüzgârgülü (ikinci sözcük anlamını yitir­miş)

aslanağzı (iki sözcük de anlamını yitir­miş)

BİRLEŞİK SÖZCÜKLERİN YAZIMI

a. Anlam kayması yoluyla kurulan bileşik sözcükler bitişik yazılır:

- Akbaba, suçiçeği, devetabanı

b. Ses değişimi yoluyla oluşmuş bileşik sözcükler bitişik yazılır:

- Güllaç (güllü aş)

- Kahvaltı (kahve altı)

- Niçin (ne için)

c. Tür değişmesi yoluyla oluşmuş bileşik sözcükler bitişik yazılır:

- mirasyedi, uyurgezer, sıkboğaz

d. Yardımcı birleşik eylemler, bileşme sırasında ses değişikliği olmuşsa bitişik; ses değişikliği olmamışsa ayrı yazılır:

hal-olmak

zan-etmek

seyir-etmek

kaytp-olmak

fark-etmek

muhtaç-olmak

-> hallolmak -> zannetmek -» seyretmek

-»kaybolmak -» fark etmek -»muhtaç olmak

e. Kurallı birleşik eylemler her zaman bitişik yazılın

anlayıvermek

görebilmek

uyuyakalmak

düşeyazmak

Anlamca kaynaşmış bileşik fiiler bitişik yazılır:

- vazgeçmek

- başvurmak

- hoşgörmek