KONUSU: Hayat, aynı zamanda bir tecrübeler toplamıdır. Kimimiz bu tecrübeler neticesinde elde ettiÄŸimiz birikimleri, çeÅŸitÂli yollarla aktarabilir; kimimiz ise, bunu beceremeyiz. Åževket Rado, yıllarca süren gazete ve dergi yöneticiliÄŸi, fikir adamlığı ile sahip olduÄŸu engin görüşlerini, bu kitabında okuyucuya ulaÅŸtırmaya çalışmıştır.
Kitap yirmi yedi bölümden oluşmuştur.
BÖLÜMLER:
EÅžREF SAATÄ°:
Sizin için günün en iyi saati hangi saattir hiç düşündünüz mü? Åžair tabiatlı olanlar akÅŸam saatlerini severler. GüneÅŸin batışı insana tuhaf bir hüzün verir. ..Yemek düşkünleri de öğle saatleriÂni.. YaÅŸ ilerledikçe insanlar sabah saatlerini sever olurlar..Sizin için en iyi saat hangisidir? Buradan bir ÅŸey söyleyemem ama bana sorarsanız, saatlerin en iyisi....ÅŸu ne zaman geldiÄŸi pek de bilinÂmeyen, adına "EÅŸref Saat" dediÄŸimiz saattir. EÅŸref saat gündelik hayatımızda iÅŸlerimiz... (Devam)
Onun, Seyahatname gibi bir eseri kaleme almış olmasında birkaç önemli etken öne çıkar. Evliya Çelebi küçük yaÅŸtan itibaren kendisini imkânları bol, geniÅŸ bir çevrenin içinde bulmuÅŸtur. Ayrıca birçok insanla tanışmasının ve pek çok olaya ÅŸahit olmasının da etkisi büyüktür. Çelebi ömrünün otuz yılını Ä°stanbul'da, geri kalanını seyahatlerde geçirmiÅŸtir. Bu gezileÂrin çoÄŸu vezirlerin ve paÅŸaların himayesinde olduÄŸu için yarı resmi hüviyettedir.
Bu imkânlar ona, herhangi bir gezginden farklı imkân ve görgüler kazandırmış, çok geniÅŸ bir sahada dolaÅŸmasını saÄŸÂlamıştır.
Evliya Çelebinin Seyahate Çıkmasının Sebebi:
Kendi anlattıklarına göre Evliya Çelebi, 1630 Muharre-mi'nin AÅŸure Gecesi, Ahî Çelebi Camii'inde cemaat arasında Hz. Peygamber'i görür ve heyecanlanarak "Åžefaat ya Resu-lallah!" diyeceÄŸi yerde "Seyahat ya Resulallah!" der. Hz PeyÂgamber de onu hem ÅŸefaat hem de seyahatle müjdeler. B... (Devam)
(Kitapta "Uç Elma", 'Sedef Bacı", "Gelincik Günü", "Hamur Bebek", "Tasa KuÅŸu", "Köse Dağı", "Ak Gün, Kara Gün" ve "Perili El" isimlerinde 8 masal yer alÂmaktadır.)
ÜÇ ELMA:
Bir varmış, bir yokmuş, develer tellal iken, pireler berber i-ken, ben anamın beşiğin tıngır mıngır sallar iken bir memleketin birinde, iyiler iyisi bir padişah varmış. Her şeyi varmış, ama hiç çocuğu yokmuş. Yaşı ilerledikçe, bu yüzden kederi artıyormuş..
Bir gün akıllı bir pir-i fani, padiÅŸahın derdini öğrendikten sonra, "kolayı var" demiÅŸ. "Siz ÅŸimdi bir bahçe yaptırın, içinde güller, çiçekler, havuzlar, daha neler neler olsun"..PadiÅŸah, bir bahçe yaptırdı ki dillere destan . Ama gel gelelim, ne evlat var ne de bir müjdeli haber..Bu sefer de kafası iyice bozulur ve baÅŸlar bahçeyi dağıtmaya..Ezer, çiÄŸner, dağıtır. Hanımı güç bela, yalvar yakar durdurabilmiÅŸ. Zaten hanımı, bahçe yapıldığı gÃ... (Devam)
Bir oluÅŸ, kılıç ya da durumu kiÅŸi ve zamana göre gösteren sözcüklerdir. oluÅŸ: solmak, doymak, büyümek... durum: uyumak, susmak, durmak... kılış: kazmak, serpmek, yemek...
1. Eylemde KiÅŸi Eylemde kiÅŸi ekleri deÄŸiÅŸik biçimlerde karşımıza çıkabilir. gitti - m, gitti - n, gitti, gitti - k, gitti - niz, gitti - ler gitmiÅŸ - im, gitmiÅŸ - sin, gitmiÅŸ, gitmiÅŸ - iz, gitmiÅŸ - siniz, gitmiÅŸ - ler gide(y) - im, gide - sin, gide, gide - lim, gide - siniz, gide - ler KiÅŸinin, Ä°ÅŸ oluÅŸ, hareket ve durumu yapan ya da olan durumundaki varlık veya kavram olduÄŸunu görüyoruz. Eylemi yapan ya da olanı belirleyen eklere kiÅŸi ekleri deriz.
2. Eylemde Zaman
GeçmiÅŸ zaman (bilinen ve bilinmeyen zamanda) Åžimdiki zaman Gelecek zaman GeniÅŸ zaman
Yukarıda görüldüÄŸü gibi Türkçe'de dört deÄŸiÅŸik zamandan söz edebiliriz: Bir eylem, ya ge&c... (Devam)
Yüklemi çekimli bir eylem olan cümlelere verilen addır. Dilimizde çoğunlukla yüklemler eylem (fiil) dir; ancak isim soylu sözcükler de ek-eylem alarak yüklem olabilmektedir.
1. Basit Eylem Kök halindeki eylemlerdir. ÖrneÄŸin: Buldum. 2. TüremiÅŸ Eylem Yapım eki almış eylemlerdir. ÖrneÄŸin: Az-al-dı. Kara-r-dı. 3. BileÅŸik Eylem Birden çok sözcüÄŸün birleÅŸmesiyle oluÅŸan sözcüklerdir. Ä°ki grupta inceleyelim: A. Kurallı BileÅŸik Eylemler B. Anlamca KaynaÅŸmış BileÅŸik Eylemler Kurallı BileÅŸik Eylemler 1. Yardımcı Eylemlerle Yapılan BileÅŸik Eylemler: Adlara ve ad soylu sözcüklere yardımcı eylemlerden biri (etmek, olmak, kılmak, eylemek) getirilerek oluÅŸturulur: ÖrneÄŸin: Yardım etmek, Memnun olmak NOT 1: Yardımcı eylem olarak kullanılan sözcükler, tek başına eylem olarak da kullanılabilir: "Bu ev ancak yüz milyon eder." cümlesinde "etmek eylemi" baÅŸlı başına bir eylemdir. NOT 2: Yardımcı eylemle yapılan bileÅŸik eylemlerde ses olayı (düÅŸme, türeme, deÄŸiÅŸme) olursa bitiÅŸik yazılır. ÖrneÄŸin: Hissetmek, ... (Devam)
Eylem kök ya da gövdelerine eylemsi ekleri getirilerek yapılır. Zaman ve ÅŸahıs eki almazlar. Yan cümlecik kurarak birleÅŸik cümle oluÅŸtururlar. Yan cümleciÄŸin yüklemi olurlar. Özne ve tümleç alabilirler.
Örnek: Oraya git-mek akıl kârı deÄŸil.
1. Ad-Eylem Hem ad, hem de eylem görevinde bulunan sözcüÄŸe adeylem denir. Ekleri: -me -mek -iÅŸ Örnek: Karlı yollarda yürü-mek istiyorum.
2. Sıfat - Fiiller Varlıkları niteledikleri için sıfat; özne, nesne ve tümleç alarak yan cümlecik kurdukları için de fiil gibi sayılan kelimelere sıfat - fiil denir. Ekleri: -en, -er, -ecek, -miÅŸ, -dik, -medik Örnek: Bekleyen derviÅŸ muradına ermiÅŸ.
3. Zarf - Fiiller Yüklemin zamanını veya durumunu bildiren yan cümlecikler kurmaya yarayan fiilimsilerdir. KoltuÄŸa uzanıp biraz uyumalısÄ... (Devam)
Fabl, öğüt ya da ders vermek için anlatılan, kahramanları hayvanlardan seçilmiş kısa bir öyküdür.
En ünlü fablları Ezop adında bir Yunanlının anlattığı bilinÂmektedir.
Ezop'un İÖ 7. yüzyılın sonunda ve 6. yüzyılın başında yaÂÅŸamış olduÄŸu sanılmaktadır. Atinalıların nefret ettiÄŸi Pisistratus adlı kralın hüküm sürdüğü dönemde Atina'ya giden Ezop'un, gelecek yeni bir kralın eskisini aratacağını göstermek için Atinalı-lar'a "Kral Arayan KurbaÄŸalar" masalını anlattığı söylenir.
Ezop'a ilişkin çeşitli söylentilerden biri onun özgürlüğünü kazanmış bir köle olduğu ve sonradan krallara akıl hocalığı ettiği yolundadır.