KOÇYİĞİT KÖROĞLU (PİYES)

Birinci Tablo:

Mevsim yaz. Yer Çamhbel'de bir alan. Mehter ve Deli Ka­man ormanda dolaşmaktadırlar. Bu arada Mehter kaval da çal­maktadır. İleride, içlerinde bir de kadm bulunan, yürüyen kalaba­lığı görünce saklanırlar.

Kalabalığa Odabaşı rehberlik etmektedir. KÖroğlu'nu görme­ye gelmişlerdir. Köroğlu lafını duyunca Mehter ortaya çıkar ve:

"Şimdi sefer mevsimi. Şu an ben ve Deli Kaman'dan başka kimse yoktur" der. Deli Kaman devam eder: "Koroğlu'na gelince; onun nerede olduğu belli olmaz. Bakarsın Demircioğlu, bakarsın Ayvaz ile beraber. Uçurumdan inerken, tepeye çıkarken; bir yaralıyı tımar ederken; ya da bir zorbanın başım keserken görebilirsiniz, böyledir Köroğlu."

Köylüler, Bolu Beyinin zulmünden kurtarması için KÖroğlu'nu görmeye, dertlerini anlatmaya gelmişlerdir. Çünkü, Bolu Beyinin adamları, ne ekin, ne sürü hiçbir şey bırakmamış, hepsini götürmüşlerdir.

Bu esnada gök gürültüsü gibi bir ses duyulur ve Köroğlu kır atının sırtında çıkar gelir. İsmi Elibazhoğlu olan Odabaşı'nı tanı­maktadır. Odabaşı, Koroğlu'na: "Sen Bolu Beyinin kervanlarını vurduğundan beri, o da acısını bizden çıkarmaktadır" der. Bu sırada, yanlarındaki kadın da çocuğunu uzatarak: "Alın, bu çocuk da sizin olsun, ölürse Çamhbel'de ölsün.. Kalırsa sizin gibi bir yiğit olsun, babasını öldüren Bolu Beyinden öcünü alsın" diyerek çocuğu bırakır.

Aslında, köylüler Bolu Beyine karşı hem kinli, hem de Örgüt­lüdürler. Köroğlu kendilerine Önderlik etsin, yol göstersin diye gelmişlerdir. "Bey arı olmadan, petek oğul tutmaz" diyerek de açık­larlar.

Köroğlu, kendisi ile savaşacaklarına dair, gelenlere and içirir. Hep beraber Köroğlu'nun kınından sıyırdığı kılıcına el uzatarak "Dosta dost, düşmana düşman!" diye bağırırlar.

Köroğlu, kılıcı Odabaşı'ya, topuzunu, yayını da öteki köylü­lere verir ve "Alın, benim nişanım sizde kalsın" der. Odabaşı, kılıcı Koroğlu'na uzatır ve: "Bunu al, baş kılıçsız olmaz."..Topuzu da köylüden alır: "Bu da senin yumruğun, bunsuz olmaz." Yayı alır fakat KÖroğlu'na vermez: "Bu da bende kalsın. Ne zaman buna bir ok yollarsan hepimiz ardından koşup geliriz" der ve sonra gelenler, he-lalleşerek geri dönerler..

Köroğlu, dalgın dalgın düşünmekte ve kendi kendine: "Sen Köroğlu, bütün gün gezdin. Yayladan ovaya düştün. Dağlardan, tepe­lerden aştın. Yurtları, obaları dolaştın. Ününün gittiği yer kadar gide­medin..Yollarda düşen ihtiyarları kaldırdın. Emzikli kadınlara yiyecek buldun. Zorbalara meydan okudun, neye yarar? Bunlar yetmiyor" de­mektedir.

 Ormanda bîr ses "Deliboranoğlu! Deliboranoğlu Batur!" diye seslenir. Bu, KÖroğlu'nun gerçek ismidir. Köroğlu "Sen kimsin?" diye seslenir. Ses cevap verir:

"Baban seni Bolu Beyinden öcünü almak için gönderdi. O zaman toy bir delikanlıydın. Bindiğin Kır At't yedeğimde buraya getirdim. Çamhbel'de bir kule yapmak için sana öğüt verdim. Hatırlıyor musun? Hiçbir gün seni bu akşamki kadar bunalmış görmedimdi. İşte sana gö-ründüm." '

Köroğlu: "Kaman Ata" der "Yirmi yıl doğuştum, savaştım daha babamın öcünü alamadım.." diyecekken, Kaman Ata sözünü keser ve:

"Sadece bahanın değil, bütün zulüm görenlerin öcünü almalısın. Gök Tanrı seni bunun için seçti. Altındaki Kır At sende oldukça hiç korkma" deyince, Köroğlu cevap verir:

"Tut ki Bolu Beyini öldürdüm, bir kötü eksilir aradan, bir kötü gelir onun yerine, ne çıkar bundan ? "

Kaman: "Bu dünyaya bir ün, bir ad ister. Öyle bir ad ki, onu du­yunca zalimlerin yüreği titresin. Zulüm görenlerin yüreği umutla dol­sun. Destanlar onu söylesin, ozanlar onu dinletsin. Oğuz'un töresi bu..Ünün dört tarafa yayıldı. Zulüm görenler sana koşuyor. Bütün umutlar sende" diye devam eder.

Köroğlu, Kaman'a zamanında bir sazcının kızını sevdiğini, meskeni dağlar olduğu için yanma alamadığını, ancak ondan bir oğlu olduğunu, tek arzusunun oğlunu görmek olduğunu, artık dayanamayacağını dile getirir. Kaman da ona: "Bütün bunları unut, sen artık Kurbanlık Bir Koç'sun, bunu unutma" der ve kaybo­lur.

Köroğlu, kendi kendine "Hayal miydi, düş müydü?" diye so­rar. Sora silkinir ve: "Çağır, Kır At'ım, çağır! Beni hülyaya bırakma. Koçyiğit gömleğimi giydim. Bu dünyada zulmün adına bile düşman olacağım. Ey Gök Tanrı! Beni sına. Şimşekler elinde kaçma. Yıldırımlar kolunda gürz. Yılarsam beni şimşeklerle kamçıla, yıldırımlarla çarp!"

Köroğlu ve adamları Bolu Beyinin kervanını basıp, ele geçi­rirler. Bu arada Ayvaz, karşı tarafa esir düşer. Kır Atı çalmak isteyen Bolu Beyinin yeğeni Doğan da öldürülür. Bolu Beyi yeğe­nine yanar, yakılır. Ayna zamanda, "Kervandaki malların İade edil­mesi için" Köroğlu'na elçi gönderir. Köroğlu, "Malı bölüştük, topla-yamayız, Ayvaz'ı da serbest bırakın, yoksa kaleyi kafanıza geçireceğiz" diye elçiye mesajı verir. Elçi, kaleye döner. Düşünür, taşınırlar. Ayvaz'a karşı, KÖroğlu'nun Kır Atı'nı istemeye karar verirler. Aynı zamanda "Kır Atı kim getirirse, güzelliği ile namlı, Bolu Beyinin kızı Benli Nigâr'ın onunla evleneceğini" de ilân ederler.

Nigâr'ın ününü duymuş, ona deli gibi aşık olmuş, babayiğit yapılı Arslan diye bir genç öne çıkar. "Bu işe talibim " der. Nigâr'la genç, karşılıklı söyleşirler. Nigâr anlar ki, bu genç gerçekten de kendisine kara sevdalıdır. Onun gönlü de genç delikanlıya kayar. Arkasından, "Gitme Arslan!" diye seslenir..

Bolu Beyi, Benli Nigâr'ı isteyen Drahşan beylerine de, kendi­lerine yardım etmelerini, bunun karşılığında kızını onlara verece­ğini iletecek bir elçi gönderir. Bolu Beyi çift taraflı oynamaktadır. Diğer taraftan da, kaledeki güvenlik önlemlerinin arttırılması için emirler verir..

Benli Nigâr'a giden yol, Kır Atı elde etmekten geçtiği için, Genç Arslan, kararlı bir şekilde Çamlıbel'e varır. Burada Köroğlu ve arkadaşları ile karşılaştığında, bu İnsanların ne kadar yiğit ve mert olduklarını anlar. Daha da önemlisi, Arslan, KÖroğlu'nun yirmi yıldır görmediği oğludur. Baba ve oğul hasretle kucaklaşır-lar. Ortalık sevince boğulur. Aynı zamanda, Bolu Beyinin Drahşan beylerine yolladığı elçiler de, Köroğlu ve adamları tarafından esir alınmış, asıl niyetleri öğrenilmiştir. Arslan, kendisinin Bolu Beyi tarafından aldatılmış olduğunu da böylece öğrenir. Hep birlikte, iyi bir plan yaparlar.

Köroğlu, adamlan, köylüler, bütün halk kılık kıyafet değişti­rerek, Drahşan beyleri ve onun düğün heyeti kılığına girerek ka­leye girmeyi planlarlar. Arslan'a ise Kır Atı vererek, kaleye yollar­lar. Arslan kaleye gelir. Kır Atı getirdiğine inanmazlar.

Kalede büyük bir şölen hazırlığı vardır. Nigâr bu hazırlığın kendisi ile Arslan'ın düğünü için yapıldığını sanmaktadır. Ancak, babası "Seni Drahşan beylerine verdim" deyince, gerçeği anlar. Bu konuşma esnasında kapılar açılır, Drahşan beyleri ve maiyeti içeri girerler. Bolu Beyinin ağzı kulaklarındadır. Hemen gelenleri sof­raya oturtur. Şaraplar İçilmeden önce, "Sandıklar açılsın, hediyeler sunulsun" diye, Drahşan Beyi kılığındaki Mehter seslenir. Sandık­lar açılınca, içinden yiğitler, köylüler hızla çıkarlar.

Çocuklu kadın: "Ey Bolu Beyİl Yurtlarımızı bastın. Yıllarca bizi bunalttın. Şimdi sen basıldın! Hesap vereceksin, hesap!" diye bağırır.

Kısa sürede, bütün kale ele geçirilir. Bolu Beyi, Köroğlu'na "Beni sen öldür" dese de; Bolu Beyini bir topal eşeğe bindirerek, oba oba dolaştırma kararı alırlar.

Köroğlu ise üzgündür. Çünkü yirmi yıllık yoldaşı, Demircioğlu'nu kaybetmiştir.

Obabaşı: " Bir kale aldık ama, bir kale verdik. Bu kalenin adı şim­diden sonra Demircioğlu olsun! Köroğlu, bize can üfledin. Ölüyü dirilt­tin. Oğuz töresini canlandırdın. Adın dillere destan!"

Köroğlu: "Oğuz'un içinde zulüm yok artık. Artık bir tek barış için savaş kaldı. ..Ey Gök Tanrı! Bu yeni yurdu, senin adınla kutlarım. Hoş tutun birbirinizi, şenletin yurdunuzu. Sıradan, saygıdan çıkmayın. Toylar erginlerin izinden ayrılmasın.. Benim günüm artık bitti. Ay­vaz'ı üstünüze bıraktım. Ben de 'Kır At'ıma binip gideceğim."

Çocuklu kadının, "Köroğlu nereye gidiyorsun?" sualine cevap vermez, fakat kolunu göğe doğru uzatarak orayı işaret eder.