(15. YÜZYIL )

Bilgin, devlet adamı ve şairdir. Çağatay edebi­yatının en büyük şairi olan sanatçı, bilinçli bir Türk­çe'dir. Mukamet'ül Lügateyn (karşılaştırmalı sözlük) adlı eserini Türkçe'nin zenginliğini ve Farsça'dan üstünlüğünü kanıtlamak amacıyla yazmıştır. Türk edebiyatının ilk şairler tezkiresi olan "Mecalisü'n Nefais" ona aittir. Hamse sahibidir. Dört divanı vardır. "Mizanü'l Evzan" adlı eserinde aruzu sistemleş­tirmeye çalışmıştır. (Devam)

Diğer Konular 17 Haziran 2013 Yorum yok

1. Olumlu Cümle
Yüklemin bildirdiği yargı olumludur.
Örnek: Tren tam vaktinde geldi.
2. Olumsuz Cümle
Yüklemin bildirdiği yargı olumsuzdur.
Örnek: Aylardır bu topraklar yağmur görmedi.
NOT: Yüklemi olumsuzluk bildirmediği halde, anlamca olumsuz cümleler olduğu gibi kimi cümleler de anlamca olumludur.
Örnek: Ne şiş yansın ne kebap (Anlamca olumsuz, biçimce olumlu)
Örnek: Hiç bilmiyor değilim (Anlamca olumlu, biçimce olumsuz)
3. Soru Cümlesi
Hem soru ekiyle hem de soru sözcüğüyle kurulabilir.
Kimi kez, düşünceyi ya da duyguyu etkili hale getirmek için soru cümlelerinden yararlanırız. Böylece cümleler çoğunlukla yanıt istemez. Bu tür cümlelere sözde soru cümlesi denir.
Örnek: Bana neler yapmadılar ki? (Çok şey yaptılar)
Örnek: Sen kim, o kim? (İki kişi arasında karşılaşt... (Devam)

Cümle Çeşitleri 03 Kasım 2012 Yorum yok

a) Olumlu Cümle:
Yüklemin bildirdiği yargı olumlu olan cümlelere denir.
1. Olumlu ad cümlesi
2. Olumlu eylem cümlesi
3. Olumlu soru cümlesi
4. Biçimce olumlu cümle
Ör: Bizde ne yalan var ne ihanet. (yalan ya da ihanet yok)
Ör: Benim oraya gidecek halim mi var? (halim yok)
5. Anlamca olumlu cümle:
Ör: Ben oraya gitmeyecek değilim. (gideceğim)
Ör: Bügün hava kötü değil. (iyi)
b) Olumsuz Cümleler
Yüklemin bildirdiği yargı olumsuz olan cümlelere denir.
1. Olumsuz ad cümlesi
2. Olumsuz eylem cümlesi
3. Olumsuz soru cümlesi
4. Biçimce olumsuz cümle
Ör: Senin yapacağın iş karşılıksız olmaz. (karşılık beklersin)
Ör: Artık "Gelmedi." diyemezsiniz. (geldi)
5. Anlamca olumsuz cümle
Ör: Onun bir iş yapacak hali mi var (yok)
Ör: İçinizde cesaret sahibi biri var mı da... (yok)
c) Soru Cümleleri... (Devam)

Cümlede Anlam 17 Kasım 2012 Yorum yok

SÖZCÜK DÜZEYİNDE ANLATIM BOZUKLUKLARI

Anlatımın temel birimi cümledir. Düşündüklerimizi, duyduklarımızı, tasarladıklarımızı ya da yaşadıklarımızı karşımızdakilere tam olarak iletebilme, cümle kurabilme gücümüze bağlıdır. Doğrusu cümlelerimizin açık, duru, yalın dilin işleyiş kurallarına uygun ve dilbilgisi yönünden doğru olmasıyla ilgilidir. Cümlelerimiz bu niteliklerden yoksunsa, duru, yalın, açık değilse, iletmek istediklerimiz tam iletemeyiz. İster istemez karşımızdakiler, anlatmak istediklerimizi tam olarak anlayamazlar ya da eksik, yanlış anlarlar.

Cümle bir yargı birimi olduğuna göre, cümledeki her sözcüğün bu yargıyı oluşturmada bir işlevi olmalıdır. Böyle değilse aynı anlama gelen ya da aynı işlevi yerine getiren sözcükler birlikte kullanılmışsa, o cümle duru değildir. Duruluktan yoksun cümlelerle oluşturulan yazılar da uzatılmış, doldurulmuş yazılardır.

Yargıyı ya da düşün... (Devam)

Diğer Konular 06 Haziran 2013 Yorum yok

BETİMLEME

Varlıkların duyu organlarıyla algılanabilecek şekilde tanıtılması için başvurulan anlatım yoludur. Genellikle olay yazılarında varlıklar, nitelikleriyle tanıtılırken kullanılır.

Betimlemede kişilerin duygu ve düşüncelerinin irdelenmesi, davranışlarının neden ve sonuçlarının incelenmesi de yer alabilir; buna çözümleme (tahlil) denir. Kısaca betimleme; kelimelerle resim yapmaktır.

UYARI: Betimleme paragraflarında genelde verilmek istenen mesaj bulunmaz; ancak mesaj taşıyan paragrafta ana düşünce sonuç bölümündedir.

Örnek:

Yeşil dağlar arasında Manisa, akşamları morararak susar; İnce rüzgârla dağılan ezan seslerinden sonra belde, derin bir sessizliğe dalar, karanlık basınca yamaçtaki evlerde cılız gaz lambalarının titrek ışıkları görülür.

Bu parçada, aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi kullanılmıştır? (1998 LGS)

A) Öyküleyici

B) Açıklamalı

C) Betimsel

D) Karş... (Devam)

Diğer Konular 27 Mayıs 2013 Yorum yok

1. Tanımlama
Temel özelliklerini sıralayarak bir kavramın ne olduğunu belirtmektir. Yani "Bu nedir?" sorusunun cevabıdır.
2. Örnekleme
Bir kavramı ya da düşünceyi benzerlik ilgilerinden yararlanarak başka şeylerle düşündürmeyi sağlamaktır.
3. Tanık Gösterme
Düşüncelerimizi açıklarken, atasözlerinden, özdeyişlerden ya da birinin görüşlerinden faydalanmaktır.
4. Karşılaştırma
Kavramların birbirine benzeyen ya da benzemeyen yönlerini sıralamaktır.
Karşılaştırma, benzerliklerden ya da karşıtlıklardan yararlanarak, başka bir durumla ilgi kurularak yapılabilir.
5. Sayısal Verilerden Faydalanma
İstatistiki çalışmaları veri olarak kullanmaktır. (Devam)

Paragraf 05 Kasım 2012 Yorum yok

Düşünceyi geliştirme yolları diye adlandırılan bu yöntemler daha çok açıklayıcı ve tartışmacı anlatım biçimlerinde kullanılır.

Tanımlama: Bir kavramın ne olduğunu belirler. Tanımlar hem nesnel hem öznel bir yaklaşımla yapılabilir. Nesnel tanımlamalarda kavramların sözlük anlamlarından yararlanılabilir. Öznel tanımlarda ise anlatıcının yorumu bulunur. Tanımlar ..... Nedir? Sorusuna yanıt verir.

''İçtenlik, bir kimsenin kendi benliğini, gerçek düşüncelerini, gerçek duygularını anlaması demektir.''

Örnekleme: Paragrafta ele alınan düşünceyi açıklamak, kanıtlamak,düşünceye inandırıcılık kazandırmak için bir şeyi başka bir şeyle temsil etme yoludur. Somutlama yapılır. Örnekleme paragrafı. Genellikle verilen örnekten sonra biter. Bu durum örnekten önceki cümle, paragrafın ana düşünce cümlesidir. Örnekten sonra paragraf devam ediyorsa, örnekten sonraki cümle ana düşünce cümlesidir.

''Arınm... (Devam)

Diğer Konular 03 Mayıs 2013 Yorum yok

KARŞILAŞTIRMA

Varlıklar arasındaki benzerlik ve karşıtlıklardan yararlanarak üstün olanı saptamak, bir yargıya varmaktır.

UYARI: Karşılaştırma paragrafında ana düşünce sonuç cümlesidir.

Örnek:

Kış mevsiminden hiç ama hiç hoşlanmam. Soğuk oluşuyla, ulaşım zorluğuyla, yiyecek ve giyecekleriyle insana birçok sıkıntılar yaşatır. Oysa yaz mevsimi öyle mi? Bir kere üşüme diye bir sorununuz, donma diye bir korkunuz olmaz. Bunun için de kat kat giyeceklere gereksinmeniz yoktur. Yiyeceklerimizin büyük bir bölümü de yaz mevsiminin ürünleridir.

Paragrafta, aşağıdaki anlatım yollarından hangisi kullanılmıştır? (1998 00)

A) Betimleyici anlatım

B) Karşılaştırmalı anlatım

C) Öyküleyici anlatım

D) Özetleyerek anlatım

Parçada kış ile yaz Özellikleri bakımından karşılaştırılmış, yaz daha üstün bulunmuştur.

Doğru Yanıt B (Devam)

Diğer Konular 05 Nisan 2013 Yorum yok

Paragraf, bir metnin en küçük düşünce birimidir. Parağraf; konu, ana fikir ve yan düşüncelerden meydana gelir. Bu nedenle paragrafta yer alan düşünceler arasında bir zincirin halkaları gibi bir ilişki vardır. Paragrafta her cümle kendinden önceki cümlede vurgulanan kavramı açıklar.

Giriş Bölümü: Paragraftaki konuyu, bakış açısını belirten cümle ya da cümlelerdir. Çoğu kez ilk cümledir. Bu cümlelerde bağlantı öğesi yoktur. Bağlantı Öğesi, bir cümleyi kendinden önceki cümleyle bağlayan sözcüklerdir. Bunlar; "ise, kimi, birde, bunun için, oysa, ve, ile..."

Gelişme Bölümü: Konunun örnek, alıntı, karşılaştırma gibi yöntemlerle geliştirildiği, düşüncenin somutlaştırıldığı cümlelerdir.

Sonuç Bölümü: Paragrafta anlatılanların özetlenip sonuçlandirildiği, çoğu zaman ana düşünceyi veren cümle ya da cümlelerdir. : -

Örnek 1:

Özgür insan, kitapların ürünüd�... (Devam)

Diğer Konular 30 Mayıs 2013 Yorum yok

YARDIMCI DÜŞÜNCE

Metindeki ana fikri (anadüşünceyi) destekleyen, onun oluşmasına yardım eden düşüncelere yardımcı düşünce ya da yan düşünce denir.

Paragrafın gelişme cümlelerinde yer alır; örnekler, karşılaştırmalar, alıntılarla ana düşüncenin belirlenmesine yardım eder.

Aşağıdaki parçanın konusunu bulup hangi düşünceden söz edilmediğini birlikte bulalım:

Örnek:

Çocuklarla anlaşmak, büyüklerden çok farklıdır. Çocuk, yaklaşım biçimimizi çok güzel değerlendirir. Yapmacık mı, gerçek mi olduğunu çok iyi anlar. Ya kesin bir tavır koyup sizi kendi dışında bırakır ya da sıcacık yüreğiyle sarar; kollarıyla, gülü-şüyle, dokunuşuyla kucaklar.

Parçaya göre, çocuklarla ilgili görüşlerden hangisine ulaşılamaz? (1999-ÖO)

A) Sevgilerini değişik biçimlerde gösterirler.

B) Kendilerine nasıl davranıldığını fark ederler.

C) Olumsuzlukları çabuk unuturlar.

D) �... (Devam)

Diğer Konular 14 Nisan 2013 Yorum yok