cümle Yazıları - Sayfa 3

Kategoriler

Anlatım Bozuklukları

Cümle Bilgisi

Cümle Çeşitleri

Şu anda cümle konusu ile ilgili sayfalara bakmaktasınız.
Bu konuyla ilgili toplam 121 içerik bulunuyor.

Ek Yanlışlığı

EK YANLIŞLIĞI

Cümlede kullanılan sözcüklerin aldığı ekler uygun olmalıdır aksi halde anlatım bozukluğu meyadana getirirler.

- Okulda birçok arkadaşlar edindim. (Arkadaş)

- Çok mutlu olduk sizinle yanştığıma. (Oldum).

- Olay, bu noktalara, bu yerlere gelmemesi gerekiyordu. (Olayın) (Devam)

Diğer Konular 23 Haziran 2013 Yorum yok

Eylem Çatısı

Eylemlerin özne ve nesne durumlarına göre farklı özellikler göstermesine eylem çatısı denir. Eylem çatısı iki yönden incelenir:

A. NESNEYE GÖRE ÇATI: Eylemler, cümlede nesne alıp almamaları açısından dörde ayrılır:

1. GEÇİŞLİ EYLEMLER: Nesne isteyen, alan eylemlere denir. "Kimi, Neyi" sorularına cevap verir.

Bu kitabı iki günde okudum. (Belirtili nesne- Geçişli eylem)

Eve gelirken gazoz almış. (Belirtisiz nesne- Geçişli eylem)

2. GEÇİŞSİZ EYLEMLER: Nesne istemeyen, almayan eylemlerdir.

Sahilde uzun uzun yürürdük. (Geçişsiz eylem)

3. OLDURGAN EYLEMLER: Nesne gerektirmeyen (geçişsiz) eylemlerin "-t, -dir, -(i)r" ekleriyle nesne alır duruma getirilmesidir.

Bebek erken uyudu. (Özne- Geçişsiz eylem)

Annesi bebeği erken uyu-t-tu. (Oldurgan eylem)

Telefonu çal- dır-dı.

4. ETTİRGEN EYLEMLER: Nesne alan (geçişli) eylemlerin "-t, -dir, -(ı) r" ekleriyle geçişlilik dereceleri artırılır. Eylem... (Devam)

Diğer Konular 14 Haziran 2013 Yorum yok

Eylem (Fiil) Cümlesi

EYLEM CÜMLESİ

Yüklemi çekimli bir eylem olan cümlelere verilen addır. Dilimizde çoğunlukla yüklemler eylem (fiil) dir; ancak isim soylu sözcükler de ek-eylem alarak yüklem olabilmektedir.

- Karşıdan şehrin ışıkları görünüyordu.

- Sabahlan kahvaltı yapmazdı. (Devam)

Diğer Konular 06 Haziran 2013 Yorum yok

Eylemde Kip

Eylemlerin dilek ve zaman bildiren eklerle kazandıkları yeni yeni biçimlere kip denir. Cümlede her eylem, kip ekleriyle kullanılır.

Eylem kipleri ikiye ayrılır:

A. BİLDİRME KİPLERİ (HABER KİPLERİ):

Eylemin yapılış zamanını bildiren kiplerdir. Dörde ayrılır:

1. Geçmiş Zaman Kipi: Eylem geçmişte yapılmıştır.

Bildirilişine göre ikiye ayrılır.

a) -di'li Geçmiş Zaman Kipi (Bilinen, görünen Geçmiş Zaman): Eylemin geçmişte yapıldığını kesin olarak bildirir.

Ödevlerimi bitirdim.

Yolda onunla karşılaştık.

Eytem tabanlarına ünlü uyumuna ve ünsüz benzeşmesine göre "-di" eki getirilerek yapılır. Bu kitabı okudum.

Birlikte ders çalıştık.

b) -miş'li Geçmiş Zaman Kipi (Duyulan, öğrenilen geçmiş zaman): Eylemin geçmişte yapıldığı başkasından duyulmuş gibi bildirilir.

Duyulan geçmiş zaman kipiyle cümleye farklı anlamlar verilebilir.

Beni evde bulamamış. (Başkasından ... (Devam)

Diğer Konular 07 Mayıs 2013 Yorum yok

Fecr-İ Ati Edebiyatı

1901'de Servet-i Fünun dergisinin kapatılmasıyla, Edebiyat-ı Cedide topluluğu dağılmış; edebiyat dünyasında II. Meşrutiyet'in ilanına (1908) kadar sürecek bir boşluk doğmuştur. II. Meşrutiyet'in ilanıyla meydana gelen özgürlük ortamı, Fecr-i Ati (Geleceğin Işığı) topluluğunun ortaya çıkışını kolaylaştırmış, Servet-i Fünun dergisinin kapatılmasıyla dağılan kimi sanatçılarla genç yazar ve şairler bu topluluğu oluşturmuşlardır.

Fecr-İ Ati Edebiyatının Temsilcileri:

Ahmet Haşim

Refik Halit (Karay)

Emin Bülent (Serdaroğlu)

Yakup Kadri (Karaosmanoğlu)

Tahsin Nahit

Faik Ali (Ozansoy)

Celâl Sahir (Erozan)

Fuat Köprülü

Hamdullah Suphi (Tanrıöver)

Sahabettin Süleyman

Ali Canip (Yöntem)

Cemil Süleyman İzzet Melih

â€¢ Faik Ali Ozansoy'un önerisiyle "Fecr-i Ati" adını benimseyen topluluk, uzun ömürlü olamamış ve Milli edebiyat hareketinin doğusuyla dağılıp gitmiştir (1912... (Devam)

Diğer Konular 19 Haziran 2013 Yorum yok

Fiil (Eylem) Çekim Ekleri

Türkçede, eylemlerin üzerlerine gelerek onların cümle içerisindeki anlamında değişikliği yapmayan, cümledeki görevlerine göre onları şekillendiren çekim eklerine fiil (eylem) çekim ekleri denir.

1. Kip Ekleri:

a. Haber Kipleri ( Zaman Ekleri ): geldi, geliyor, gelecek..

b. Dilek ' Şart Kipleri : Bilmeli, Düşünse, Gidelim, Beklesin

Dilek Şart Ekleri:

I. Gereklilik Ekleri ( Gereklilik Kipi )

II. Şart Ekleri ( Şart Kipi )

III. İstek Ekleri ( İstek Kipi )

IV. Emir Ekleri ( Emir Kipi )

2. Kişi Ekleri ( Şahıs Ekleri ) : geldim, geliyorsun, gelecekler.. (Devam)

Diğer Konular 05 Haziran 2013 Yorum yok

Fiilimsi Yanlışlığı

FİİLİMSİ YANLIŞLIĞI

Bir cümlede fiilimsiler cümlenin anlamına uygun ekleri almadığı durumlarda anlatım bozukluğu meydana gelir.

- Size gelişini, sizde kaldığını anlattı durdu, (geldiğini)

- Dolma yapmasını bilmeyenler gelmesin. (Yapmayı) (Devam)

Diğer Konular 21 Mayıs 2013 Yorum yok

Gereksiz Sözcük Kullanma

GEREKSİZ SÖZCÜK KULLANMA

Bir cümlede bir sözcük ya da sözcüğün yerini başka sözcük ya da sözcük grupları sağlıyorsa o sözcük grubu gereksiz kullanılmış demektir.

- Ebru, oylama sonucu, sınıf başkanı olarak seçildi.

- Seninle birlikte çarşıya çıkabilirim.

- Bu konu karşılıklı görüşmelerle çözümlenebilir.

- Yüksek sesle bağtrmaya başladı.

Bir cümlede eş anlamlı sözcüklerin kullanılması da gereksiz sözcüklerden kaynaklanan anlatım bozukluğu meydana getirir.

- Biz farklı kuşaklardan ve nesillerdeniz.

- Onlara göre daha hür ve Özgürsünüz.

- Aralarında menfaat çıkarına dayalı ilişki vardı.

- İşte bu yüzden dolayı onu istemiyorum. (Devam)

Diğer Konular 10 Haziran 2013 Yorum yok

H Sözlüğü (Deyim)

Ha babam (ha): -1. Durmadan, sürekli olarak. -2. "Hadi göreyim seni." anlamında yüreklendirme sözü.

Habbeyi kubbe yapmak: Pek önemi olmayan bir şeyi abartmak, önemliymiş gibi göstermek. (Kars. Pireyi deve yapmak.)

Haber almak (birinden) : Birinden bir haber, bilgi öğrenmek, kendisine haber iletilmek.

Haber atlamak: Bir haberi zamanında alıp yayımlayamamak.

Haber çıkmamak : Beklenen haber gelmemek, hakkında bilgi verilmemek.

Haberi olmak (bir şeyden): Onun hakkında bilgisi olmak.

Haber salmak (birine, bir yere) : Ona, oraya haber göndermek.

Haber vermek (birine): -1. Oha söz konusu şeyi bildirmek. -2. Bir durumun belirtilerini yansıtmak.

Ha bire : Hiç ara vermeden, sürekli olarak.

Hacet kalmamak (bir şeye): Gereği olmamak, gereği kalmamak.

Hacı ağa : Gelişigüzel yere para harcayan, kültürsüz (zengin).

Haciz konmak (koymak) (bir yere): Borçlunun malına mahkeme yoluyla et konmak (koymak).

Haddi hesabı yo... (Devam)

Diğer Konular 30 Nisan 2013 Yorum yok

Halit Ziya Uşaklıgil

Batılı anlamda çağdaş Türk roman ve öykücülüğü Halit Ziya ile başlatılır. Modern romanın kurucusu, öncüsü olan sanatçı ile Türk romanı, Tanzimat dönemindeki teknik zayıflıklarından kurtulur. Realizmin ve naturalizmin etkisinde kalan romancı, yapıtlarında ruh çözümlemelerine, kahramanlarının iç dünyalarının betimlenmesine önem vermiştir.

Romanlarında İstanbul'un aydın çevrelerini anlatan Halit Ziya Uşaklıgil, öykülerinin büyük bir bölümünde halkın yaşayış, gelenek ve göreneklerini anlatmaya çalışmıştır. Çevresinde gördüğü olaylardan, kişilerden yararlanmış, bunları güçlü bir gözlemle değerlendirerek yapıtlarına aktarmıştır. Yapıtları yabancı sözcük ve kurallarla yüklü, üslubu süslü ve özentilidir. Dilin sadeleştirilmesine karşı çıkmış, yabancı sözcük ve dil kurallarından kurtulmayı, "ağızdan dişler sökmek ölçüsünde tehikeli bir iş olarak) görmüştür. ... (Devam)

Diğer Konular 12 Haziran 2013 Yorum yok

Hep O Şarkı

KONUSU:

Romanda, bir aşk anlatılırken, aynı zamanda Sultan Abdülaziz dönemi Türkiye'sinden görüntüler de verilmektedir.

Meğer roman yazmak ne güç bir İşmiş! Saatlerdir iki cümleyi bir araya getiremiyorum. Oysa ki, kolay sanıyordum. Ben ki, ne kadar çok kitap okudum. Bunların etkisinde kalarak, hayatımın romanını yazmaya karar verdim. Çok müsvedde karaladım, baktım ki yazdıkça anlatmak istediğim konudan uzaklaşıyorum, ben kelimelere hakim olacağım yerde, onlar beni alıp sürüklüyorlar.

Evet, ben bu satırları yazan bin faciadan arta kalmış kırk beşlik, ellilik Münire kadın, "Ben otuz beş yıl, hep aynı erkeğin aşkı ile yanıp kavruldum" demekten başka söyleyecek bir söz bulamıyorum. Aslında, Cemil Bey'i ne zaman, kaç yaşımda sevmeye başladığımı da tam olarak bilmiyorum. Daha küçük yaşlarda, oğlan olsun, kız olsun onu bütün arkadaşlarımdan kıskanırdım. Bir gün, oyun esnasında Cemil Bey'i S�... (Devam)

Diğer Konular 23 Mayıs 2013 Yorum yok

İki Nokta

İKİ NOKTA (:)

1. Kendisinden sonra örnek verilecek cümlelerin sonuna konur:

- Garipciier'İ hatırlayalım: O. Veli, M. Cevdet, O. Rıfat.

2. Açıklamalardan Önce kullanılır

- Nesne ikiye ayrılır:

1. Belirtili nesne

2. Belirtisiz nesne.

3. Karşılıklı konuşmalardan ve aktarma sözlerden önce konur:

Yaşlı kadın sordu:

- Ne var kızım, niye geldin?

Atatürk: "İstikbal göklerdedir." demiştir.

4. İki noktadan sonraki açıklama bağımsız bir cümle ise büyük harfle; iki noktadan sonraki açıklama örneklerden oluşuyorsa küçük harfle devam edilir.

â€¢> Asla şunu unutma: Her insan sevilmeye değer.

â€¢> Güzel şeyler almış: kazaklar, pantolonlar.. (Devam)

Diğer Konular 07 Haziran 2013 Yorum yok

İkilemelerin Yazımı

İKİLEMELERİN YAZIMI

Dilimizde ikilemeyi oluşturan sözcükler -yeni bir anlam yaratmadığı sürece- ayrı yazılır, araya hiçbir bir noktalama işareti konmaz:

- Er geç başaracaksın.

- Art arda dizilmişlerdi.

* Beni birdenbire karşısında görünce çok şaşırdı. (Bu cümlede "birdenbire" ikilemesi kalıplaşarak "aniden" anlamı kazanmıştır. Dolayısıyla burada birleşik yazılmaz zorundadır.) (Devam)

Diğer Konular 17 Nisan 2013 Yorum yok

İsim (ad)

İsim, duygu ve düşüncelerimizi karşılayan, varlıklara ad olan sözcüklerdir. Ateş, su, insan..

Not: Bir sözcüğün isim olup olmadığını o sözcüğe ekleyeceğimiz -mek, -mak ekiyle anlarız. Anlam bozulmuyorsa sözcük fiildir. Anlam bozuluyorsa sözcük isimdir.

Örnek: gel-mek (fiil) kalem-mek (isim)

git-mek (fiil) çocuk-mak (isim)

Not: Kökteş söcüklerde bu kurala uyulmaz. Sözcüğün cümle içerisindeki anlamına bakılır. Sözcük eylem bildiriyorsa fiil, eylem bildirmiyorsa isim olarak nitelendirilir.

Örnek: Boya yine yetmeyecek. Sıva için kum gerekiyor.

Karşı duvarı son boya baba. Kollarını özenle sıva.

İSİM ÇEŞİTLERİ

A. SAYILARINA GÖRE İSİMLER:

1.Tekil İsim: Sayıca tek bir varlığı karşılayan isimlerdir. İnsan, ağaç, asker..

Not: Kimi tekil isimler herhangi çokluk eki almadığı halde aynı cinsten birden çok varlığı karşılayabilirler.

Kitap en iyi dosttur.

Çocuk daima ilgi bekler.
... (Devam)

Diğer Konular 05 Mayıs 2013 Yorum yok

İsim (Ad) Çekim Ekleri

İsimlerin üzerine eklenerek onlarda anlam değişikliği yapmayan, cümledeki görevlerine göre onları biçimlendiren eklere isim (Ad) çekim ekleri adı verilir.

a. Durum Ekleri : evi, eve, evde, evden

b. Çoğul Eki : evler, odalar

c. İyelik Ekleri : evim, evin, evi, evimiz, eviniz, evleri

d. Tamlama Ekleri : evin kapısı

e. İlgi Zamiri : Evinki, kardeşiminki

f. Ek Eylem : güzelsin, güzeldi, güzelmiş, güzelse (Devam)

Diğer Konular 07 Haziran 2013 Yorum yok

İsimler

İsim, duygu ve düşüncelerimizi karşılayan, varlıklara ad olan sözcüklerdir. Ateş, su, insan..

NOT: Bir sözcüğün isim olup olmadığını o sözcüğe ekleyeceğimiz -mek, -mak ekiyle anlarız. Anlam bozulmuyorsa sözcük fiildir. Anlam bozuluyorsa sözcük isimdir.

Örnek: gel-mek (fiil) kalem-mek (isim)

git-mek (fiil) çocuk-mak (isim)

Not: Kökteş söcüklerde bu kurala uyulmaz. Sözcüğün cümle içerisindeki anlamına bakılır. Sözcük eylem bildiriyorsa fiil, eylem bildirmiyorsa isim olarak nitelendirilir.

Örnek: Boya yine yetmeyecek. Sıva için kum gerekiyor.

Karşı duvarı son boya baba. Kollarını özenle sıva.

İSİM ÇEŞİTLERİ

A. SAYILARINA GÖRE İSİMLER:

1.Tekil İsim: Sayıca tek bir varlığı karşılayan isimlerdir. İnsan, ağaç, asker..

Not: Kimi tekil isimler herhangi çokluk eki almadığı halde aynı cinsten birden çok varlığı karşılayabilirler.

Kitap en iyi dosttur. Çocuk daima ilgi bekler... (Devam)

Diğer Konular 01 Mayıs 2013 Yorum yok

İsmin Ayrılma Hali

Adın "-den" ekini almış durumudur. Eylemin addan uzaklaştığım, başladığı noktayı bildirir.

Okuldan geç çıkmış.

Gürültüler yan sınıftan geliyor.

Çıkma durumundaki adlar, cümlede genellikle dolaylı tümleç ve zarf tümleci olur.

Evin eksiklerini marketten tamamla. (D.T)

Eşyalarını akşamdan topla. (Z.T)

Çıkma durumu, adlara farklı anlam ilgileri katabilir.

Korkudan kaçmış. (Neden)

Bize sabahtan uğra. (Zaman)

Kilosunu bir milyondan almış. (Bedel, karşılık)

Yolun kenarından yürüyor. (Yer)

Elmanın olgunlarından alalım. (Nitelik)

Roman, öyküden uzundur. (Farklılık)

Baldan bile tatlıydı. (Üstünlük)

Çocuktan sevgiyi esirgemeyin. (O durumda olan)

Evden okula kadar koşmuş. (Başlangıç) (Devam)

Diğer Konular 08 Mayıs 2013 Yorum yok

İsmin Belirtme Durumu

Adın "-i" ekini almış durumudur. Ad, bu eki alınca bir belirlilik kazanır, herhangi bir varlık olmaktan çıkıp bilinen bir nesne durumuna gelir.

Ev aldık. Evi aldık.

Çiçek kokladı. Çiçeği kokladı

Kitap okuyun. Kitabı okuyun.

Belirtme durumundaki adlar, cümlede genellikle belirtili nesne görevinde bulunurlar.

Çiçekleri vazoya yerleştir.

Soruların cevaplarını bilmiyorum.

NOT: Durum eki, aynı yazıma sahip yapım ve çekim ekleriyle karıştırılmamalıdır.

Evi temizledi. (Durum eki)

Evi çok genişmiş. (İyelik eki)

Dizi çekimi varmış. (Yapım eki ' Tamlanan eki) (Devam)

Diğer Konular 05 Nisan 2013 Yorum yok

İsmin Bulunma Hali

Adın "-de" ekini almış durumudur. Bu eki alan ad, eylemin kendi içinde ya da üstünde olduğunu belirtir.

Kitaplar maşada duruyor. (Masanın üstünde) Evde ders çalışıyor. (Evin içinde)

Bulunma durumundaki adlar cümlede dolaylı tümleç veya zarf tümleci görevinde olurlar:

Kendisiyle toplantıda karşılaştım. D.T

Bazı kuşlar sonbaharda göç ediyor. Z.T

Bulunma durumu, adlara yer anlamının dışında farklı anlamlar da verir.

Çocukluğunda yaramazmış. (Zaman)

Okulu beş yılda bitirmiş. (Süre) (Devam)

Diğer Konular 06 Nisan 2013 1 yorum

İsmin Yalın Hali

İsmin Yalın Hali: Adın, durum eklerinden (-i, -e, -de, -den) hiçbirini almamış biçimidir. Bu durumdaki adlar, genellikle cümlenin öğelerinde özne ve belirtisiz nesne görevinde bulunurlar.

Sağlık, insanlar için çok önemlidir. (Özne: Sağlık)

Teknoloji, bilim adamları sayesinde her geçen gün ilkleri, buluşları ve icatları beraberinde getiriyor. (Özne: Teknoloji)

- Adın durum ekinin dışındaki çekim eklerini alması yalın durumu değiştirmez.

Menekşeler güzel kokulu çiçeklerdir.

Kardeşimin kitabı kaybolmuş. (Devam)

Diğer Konular 17 Mayıs 2013 Yorum yok

Toplam 7 sayfa, 3. sayfadasın: Önceki, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, Sonraki

Üye Girişi